CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Bakan Murat Kurum’a, asbestli içme suyu borularının durumu ve çöp ithalatıyla ilgili iki kritik soru yöneltti. Bakan Kurum’un verdiği yazılı yanıtlar ise sorunun ciddiyetini gözler önüne serdi.
"ASBESTLİ BORULAR HÂLÂ DEĞİŞTİRİLMEDİ"
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, birçok bölgede hâlen asbestli içme suyu borularının kullanımda olduğunu belirtti. Özellikle belediye statüsünden köye dönüşen yerleşimlerde bu boruların değiştirilmediğini vurgulayan Ömer Fethi Gürer, "Bizim bölgemizde de hâlâ asbestli borular mevcut, neden bir türlü değiştirilmiyor?" diye sordu.
Bakan Murat Kurum, 2002 yılından itibaren içme suyu işlerinde asbestli boru kullanımına son verildiğini belirtti. 2002 öncesinde yaklaşık 15.000 kilometrelik asbestli boru döşendiğini ve bu boruların %82’sinin değiştirildiğini ifade eden Kurum, şu bilgileri paylaştı:
"Geriye kalan 2.700 kilometrelik asbestli boru, belediyelerin talepleri doğrultusunda ve bir plan dahilinde değiştirilmektedir. Su temin sistemleri ve şebekeleri yeniden projelendirilerek bu boruların tamamen kaldırılması hedeflenmektedir. “dedi
"ÇÖP İTHALATI YASAK MI DEVAM MI?"
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in ikinci sorusu ise Türkiye’deki çöp ithalatına yönelikti: "Sayın Bakan, çöp ithalatı devam ediyor mu?"
Bakan Kurum verdiği yazılı yanıtta, tehlikeli atıklar, bertaraf amacıyla ithal edilen atıklar ve çöplerin ithalatının yasak olduğunu belirtti. Ancak ekonomik değere sahip bazı tehlikesiz atıkların geri dönüşüm amacıyla ithalatına izin verildiğini açıkladı. Bu bağlamda ithal edilen atıkların türlerini ve uygulanan denetim mekanizmalarını detaylandırdı:
"Geri dönüşüm yapılmak üzere atık plastik, metal hurda, atık kâğıt, atık cam ve tekstil atıkları gibi materyaller, Bakanlığımızdan Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi almış tesislere ithal edilmektedir. Gümrük aşamasında çevre denetimleri yapılmakta, uygun olmayan atıkların ithalatına izin verilmemektedir."
2020 itibarıyla atık ithalatına kota uygulaması getirildiğini söyleyen Murat Kurum, bu uygulamanın yerli toplama faaliyetlerinin olumsuz etkilenmemesi amacıyla başlatıldığını kaydetti. Bakan, şu detayları da ekledi:
"Atık geri kazanım tesisleri, kapasitelerinin en fazla %50’si kadar ithalat yapabilmektedir. Ayrıca, plastik atık ithalatına yönelik çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla mali teminat zorunluluğu ve ilave kriterler getirilmiştir. İthal edilecek plastik atıklardaki kontaminasyon oranı %1 ile sınırlandırılmıştır."
“HALK SAĞLIĞINI TEHDİT EDEN UYGULAMALARI SON VERİN”
Ömer Fethi Gürer, Bakan Kurum’un yanıtlarını değerlendirirken, asbestli içme su boruların tamamen kaldırılması ve çöp ithalatının sıkı şekilde denetlenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Ömer Fethi Gürer, "Halk sağlığını tehdit eden uygulamalara son verilmesi ve çevre kirliliği ile mücadelede daha radikal adımlar atılması gerekiyor. Asbestli içme suyu boruları tüm ülke genelinde hızla değiştirilmelidir. Asbestli malzeme kullanımı 2004 yılında sınırlanıp 2011 yılında tamamen ülkemizde yasaklanması rağmen halen içme suyu borularında olması bir vurdumduymazlıktır. Bir an önce tüm asbestli içme su boruları değiştirilmelidir. Çöp ithalatında da hassas olunması ve doğa ile insana zarar verici ithalatında önüne geçilmelidir." dedi.
