Konu: İyi Parti Nevşehir İl Başkanı Ömer Ay'ın 'Alan Yönetimi Başkanlığı Kapadokya Bölgemizde Ne Yapmak İstemektedir?' başlıklı yazısı hakkında;
İl Başkanı her ne kadar aksini iddia etse de Kapadokya Alan Başkanlığı, 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun ve 38 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulmuştur.
Olmadığı öne sürülen Kanunun Amaç başlıklı 1 maddesinden de anlaşılabileceği üzere Kapadokya Alan Başkanlığı, Kapadokya Alanının tarihî ve kültürel değerleri ile jeolojik/jeomorfolojik dokusunun ve doğal kaynak değerlerinin korunması, yaşatılması, geliştirilmesi, tanıtılması, gelecek kuşaklara aktarılması, planlanması, yönetilmesi ve denetlenmesi için kurulmuştur.
İl Başkanı'nın yazısından da genel olarak bu bütüncül koruma ve denetim konusundan rahatsız olduğu anlaşılmaktadır. Alan Başkanlığı kurulmadan önce aynı alanda birden çok yetkili idarenin oluşu denetimi zorlaştırmış ve kendisinin de ifade ettiği gibi UNESCO Dünya Miras Listesine alınmaya hak kazanabilecek güzellikte olan alanların talanına yol açmıştır.
Alan Başkanlığı tüm bu görsel kirliliği ve Kanun tanımazlığı önlemek amacıyla bünyesindeki şehir plancısı, arkeolog, sanat tarihçisi, mimar, harita mühendisi, inşaat mühendisi, çevre mühendisi, restoratör, idari uzman ve destek personeli olmak üzere toplam 63 personel ile özveri ile çalışmaktadır.
Her ne kadar İl Başkanı Alan Başkanlığının kapatılarak yeniden koruma bölge kurulunun kurulmasını önerse de aslında Kapadokya Alan Komisyonu, Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Tabiat Varlıklarını Koruma Komisyonunun görev ve yetkilerini tek elde toplayan ve alanın niteliği nedeni ile komisyon üyeleri üniversitelerin arkeoloji, sanat tarihi, mimarlık, şehir planlama/şehir ve bölge planlama bölümlerinin yanı sıra jeoloji, hukuk, biyoloji veya kimya bölümlerinden mezun olmuş, alanında uzman ve en az on yıl deneyime sahip üyelerden oluşan benzer bir kuruluştur. Ayrıca Komisyonda, Nevşehir İl Özel İdaresinden görevlendireceği bir üye, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce görevlendirilecek, alanlarında uzman birer üye, Nevşehir Ticaret ve Sanayi Odasınca görevlendirilecek bir üye ve görüşülecek konu ile ilgili belediye başkanlığından görevlendirilecek bir temsilci üye bulunmaktadır.
Kapadokya Alan Başkanlığınca, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin getirmiş olduğu hızlı bürokratik sürecin bir yansıması olarak bölgedeki 3-4 yıldan önce bitmeyen işlem süreleri ortalama bir aya indirilmiştir.
Kapadokya Alanı sınırları içerisinde toplam 395 yıkım kararı alınmış yapı bulunmaktadır. Bu karardan 156 adeti Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu; 78 adeti Nevşehir Tabiat Varlıklarını Koruma Komisyonu; 161 adeti ise Kapadokya Alan Komisyonu tarafından alınmıştır. Kaldırılma kararı alınmış 239 adet kaçak yapı 2019 yılında, 71 adet kaçak yapı 2020 yılında, 33 kaçak yapı 2021 yılında kaldırılmıştır. Yapılan Yıkım Faaliyetleri yalnızca Göreme özelinde olmayıp Göreme'de 28, Avanos'ta 13, Uçhisar'da 11, Ürgüp'te 34, Ortahisar'da 15, Nar'da 3 izinsiz uygulama kaldırılmıştır. Alan Başkanlığınca yapılan yıkımların tamamı kesin yapılaşma yasağı olan 1. derece arkeolojik ve 1. derece doğal sit alanlarında gerçekleştirilmiştir.
Her şeyden önce bir kamu kurumu olan Kapadokya Alan Başkanlığının ayrımcılıkla itham edilmesi Devleti vatandaşları arasında hizmet ayrımı yapmakla suçlamakla emsaldir. Yaklaşık 1.5 yıldır hizmet vermekte olan Alan Başkanlığınca herhangi bir kişi veya gruba ayrımcılık yapılmamış, alan sınırları içerisinde kime ait olduğuna bakılmaksızın izinsiz yapıldığı tespit edilen otel, işyeri, at çiftliği, ticari işletme, villa vb. taşınmazlardaki aykırılıklar ortadan kaldırılmıştır. Ancak iddia edildiği şekilde herhangi bir tarımsal faaliyeti engelleyecek ağaç başı para cezası kesilmesi veya ağaç sökümü gibi bir işlem tesis edilmemiştir. Alan sınırlarındaki arazilerde (tarla, bağ, bahçe…vs) tarımsal üretim faaliyetleri sürdürülmektedir. Bunun yanı sıra mevcut tarım yapılan arazilerde, ilgili yasa ve mevzuata göre doğal topoğrafyaya uygun olarak hazırlanmış
tarımsal amaçlı depo ve bağ evlerinin yapımına yasal çerçevede izin verilebilmektedir. Alan Başkanlığınca Kapadokya Alan Komisyonuna sunulmak üzere bölgenin tarımsal depo ihtiyacına yönelik tasarım ve tipoloji çalışmaları yapılmıştır.
naciisler@kapadokyagundem.com