Gümrük Yönetmeliğinin 448’inci maddesi ile geri gelen eşyanın beyanının, beyanın kontrolünün ve diğer işlemlerinin 180 ila 195’inci madde hükümlerine göre yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Diğer kurumlarca yapılacak kontroller, Gümrük Yönetmeliğinin 181’inci maddesine göre gerçekleştirilmekte; kontrollerin sonucuna göre, eşyanın yurda girişine izin verilmekte, mahrece iade edilmekte, üçüncü bir ülkeye transitine izin verilmekte ya da imha edilmek üzere gümrük idaresine terk edilmektedir.
Dolayısıyla, geri gelen eşyanın tarım ürünleri olması halinde dış ticaret mevzuatı hükümleri gereği, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gerekli kontroller sınır gümrük idaresinde gerçekleştirilmekte ve söz konusu eşyaya uygulanacak işlemlere, kontrol sonucuna göre karar verilmektedir. Kontroller sonucunda Türkiye Gümrük Bölgesine girişi uygun görülen eşyanın serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescilinden sonra ithalat işlemleri tamamlanmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan kontroller sonucu Türkiye Gümrük Bölgesine girişi uygun görülmeyen eşyanın ise girişine izin verilmemekte ve söz konusu eşya sınır gümrük idaresinde imha edilmektedir.” ifadelerini kullandı.
İADE EDİLEN ÜRÜNLERLE İLGİLİ BAKANLIK AÇIKLAMALARI
Bakan Bolat, Diğer taraftan, geri gönderilen tarım ürünlerinin yurda girişi ile sağlık açısından uygun bulunup bulunmadığına ilişkin kontroller, Tarım ve Orman Bakanlığınca yapıldığını; geri gönderilen tarım ürünlerinin miktarı ve geri gönderilme sebeplerine ilişkin talep edilen bilgilerin anılan Bakanlıkça değerlendirilmesinin uygun olacağını belirtti.
BAKAN’IN YANITI YETERSİZ
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “
Son günlerde de ihraç ürünlerde iadeler görülüyor. Genel ihraç rakamları içinde sınırlı da olsa iadeler varlığı bu bağlamda bir sorunun varlığına işaret ediyor. Ürün ülkemizde laboratuvarlarda incelenip izinler böyle veriliyor. Ülkemiz laboratuvarlarda uluslararası kalitede olduğu söyleniyor zaman kabul değerlerine aykırı ürünler nasıl oluyorsa sağlanamıyor.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın, verdiği yanıtta dikkat çeken önemli eksiklikler ve yetersizlikler var. Sorumluluğu Tarım ve Orman Bakanlığı olarak işaret etselde gümrüklerde ticaret Bakanlığı kontrol undadır .Rusya'ya ihraç edilen tarım ürünlerinin iade edilme gerekçeleri, bu ürünlere uygulanan işlemler ve yapılan laboratuvar muayenelerinin doğruluğuna yönelik olarak sorular sordum. Ancak Bakan Bolat’ın verdiği yanıtlar, bu soruları tatmin edici bir şekilde yanıtlamamaktadır.” diye konuştu.
Bakan, ticari kalite denetimlerine ve ürünlerin fiziksel özelliklerine odaklanarak, ürünlerin ambalajlama ve etiketleme işlemlerine değinmiştir. Fakat bu açıklamalar, sorularda vurgulanan asıl noktalarla ilgisiz kalmaktadır. İade edilen ürünlerin sağlık açısından neden geri gönderildiğini, laboratuvar testlerinin güvenilirliğini ve iade edilen ürünlerin akıbetini sorgulamıştım. Bakan ise, bu konuda yeterli bir açıklama yapmaktan kaçınmıştır. Üstelik, yalnızca ticari kalite denetimlerinin detaylarına değinmekle yetinmiştir. Oysa asıl önem taşıyan, iade edilen ürünlerin gerçekten sağlık riski taşıyıp taşımadığıdır.” dedi.
naciisler@gmail.com